Co to jest psychosomatyka ciała? Czy i jak emocje oddziałują na nasze zdrowie? Podejdźmy do tego tematu od strony ciała właśnie, czyli tej przestrzeni, z którą pracuję w gabinecie bezpośrednio na co dzień.

Psychosomatyka ciała – co to znaczy?

Pojęcie “zaburzenia psychosomatyczne” funkcjonuje w nauce od niedawna, gdyż dopiero od 1922. Jednak już Platon w swoim dziele Parmenides twierdził “Leczenie wielu chorób nie jest znane lekarzom Hellady, gdyż nie baczą oni na całość, którą także studiować należy, albowiem nie może być zdrowa część, kiedy niedomaga całość”.

Psychosomatyka ciała to całościowe ujmowanie problemów człowieka chorego. Termin ten wprowadził do medycyny w 1818 roku J.Ch. Heinroth. Zajmuje się rozpatrywaniem zależności psychosomatycznych, czyli dotyczących wpływu czynników psychicznych na organizm człowieka. Tak naprawdę, wszystkie nasze dolegliwości (oprócz oczywistych zdarzeń losowych) biorą się z zablokowania przepływu energii w ciele. Na jej harmonijny ruch duże oddziaływanie ma również to w jaki sposób myślimy i czujemy, jakie znaczenie nadajemy temu, czego doświadczamy. Często nasz odbiór zdarzeń jest taki, że wywołuje stres.

A czym jest stres?

Teoria R. Lazarusa i S. Folkman brzmi: “STRES to określona relacja między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi.” Bardziej konkretnie, tym stresem jest ładunek emocji wytworzonej w danej sytuacji, który jest tak trudny dla świadomości, że mózg nie może go rozwiązać i aby siebie i nas chronić, lokuje ten nadmiernie ciężki bagaż emocji w ciele. Przewlekły stres powoduje zahamowanie swobodnego przepływu energii powodując jej niedobór lub kumulację w jakimś obszarze organizmu. Taki stan zaś wywołuje zaburzenia fizjologiczne, biochemiczne i funkcjonalne w danej tkance. Inaczej mówiąc, jest to właśnie zablokowanie w danym miejscu jakichś emocji.

Psychosomatyka ciała – jak emocje mogą być magazynowane w ciele?

Teraz powstaje pytanie jak emocja, która jest czynnikiem niematerialnym może uwięznąć w ciele materialnym? Proces jest podoby do tego jak działa układ nerwowy. Mózg przetwarza dane z zewnątrz i pod wpływem informacji z receptorów ciała wytwarza reakcję na bodziec. Te wszystkie etapy to nic innego jak reakcje chemiczne, w których biorą udział np. jony różnych pierwiastków, hormony, itd. Emocja, która powstaje w ciele to po prostu wybuch chemicznej reakcji łańcuchowej, która stymuluje ciało do konkretnej odpowiedzi fizjologicznej w różnych tkankach. Każda emocja ma swój skład i ładunek energetyczny.

Jak działa emocja?

Np. gdy ktoś chce mnie zaatakować, przestraszyłam się, natychmiast powstanie w mózgu podpowiedź, myśl “uciekaj”. Jak będzie wyglądała prawidłowa reakcja organizmu w tej sytuacji? Dużo siły i energii zostanie przekierowane do mięśni nóg żebym mogła szybko uciec, czyli biec. Nadnercza będą pobudzone do wyrzutu adrenaliny, która spowoduje przyspieszenie tętna, a tym samym więcej krwi zostanie dostarczona do mięśni w łydkach; więcej paliwa dotrze do włókien mięśniowych, to pobudzi ich skurcz i da im więcej mocy. A dzięki temu będę mogła biec szybciej i dłużej. Dopóki mój mózg nie oceni sytuacji i nie uzna, że jestem już bezpieczna. Sytuacja będzie prawidłowa jeśli nastąpi łańcuch zdarzenie – reakcja(myśl)- akcja(wyrzut adrenaliny) – działanie, czyli rozładowanie(ucieczka, bieg)- powrót do stanu spoczynku (obniżenie tętna, zatrzymanie produkcji hormonu adrenaliny) – regeneracja.

Psychosomatyka ciała – kiedy powstają blokady w organizmie?

Ale jeśli emocja będzie “za ciężka” dla mózgu i świadomości, nie spowoduje właściwego działania i rekacji. Tym samym nie nastąpi proces rozładowania, a jej ciężar zostanie zepchnięty do podświadomości. Często w takich momentach dochodzi do wyparcia, potrafimy wręcz w ogóle nie pamiętać danego zdarzenia (jest to charakterystyczne dla zdarzeń w okresie dziecięcym, ale nie tylko). A niechciana emocja/przeżycie dalej będzie aktywna, co oznacza, że ciało będzie przeprowadzało konkretne reakcje biochemiczne, nadal będzie produkować substancje, hormony stresu i będzie trwać w trybie gotowości – walki/ucieczki.

Psychosomatyka ciała – efekty blokad emocji w organizmie

Nie nastąpi tym samym niezbędny dla zdrowia organizmu etap rozładowania, spoczynku ani regeneracji. A my możemy funkcjonować w takim stanie bardzo długo, nic o tym nie wiedząc. I to właśnie rozumiemy przez zatrzymanie emocji w ciele lub termin psychosomatyka ciała.  Zmieniony tryb chemiczny, fizjologiczny, funkcjonalny, który powoduje efekt domina. Kiedy ilość takich reakcji w ciele przekroczy masę krytyczną: będzie ich za dużo i trwać będą zbyt długo, układ nerwowy nie będzie w stanie przywrócić stanu równowagi, czyli homeostazy. Wówczas zaczynamy odczuwać BÓL lub inne dolegliwości.  Które przez lata mogą nam dokuczać, obniżać jakość życia, wywoływać reakcję łańcuchową kolejnych objawów. A my możemy żyć w nieświadomości, że źródłem tego procesu jest psychosomatyka ciała i zdarzenie, z którym nie uporaliśmy się emocjonalnie.